OPIS INNOWACJI
PT. „MAŁY MATEMATYK – ZROBIŁEM I ZROZUMIAŁEM”
Nazwa szkoły: Publiczna Szkoła Podstawowa w Pościeniu Wsi
Autor: Magdalena Szlaga
Przedmiot: Zajęcia świetlicowe dla klasy III
Rodzaj innowacji: Programowo – metodyczna
Data wprowadzenia: 24.02.2020 r.
Data zakończenia: 26.06.2020 r.
Zakres innowacji:
Adresatami innowacji są uczniowie klasy III. Grupa liczy 7 osób. Czas realizacji innowacji obejmuje okres trwania II półrocza roku szkolnego 2019/2020. Zajęcia odbywać się będą raz w tygodniu, jest to jedna godzina lekcyjna wydzielona z zajęć świetlicy.
Niniejsza innowacja jest zgodna z podstawą programową kształcenia ogólnego dla I etapu edukacyjnego, poszerzona o dodatkowe wiadomości i umiejętności z zakresu rozwijania u uczniów logicznego myślenia, aktywności matematycznej uczniów oraz ich zaangażowaniu w proces dydaktyczny. Zamierzam rozwijać zdolności uczniów do skupienia uwagi, koncentracji, wysiłku, woli doprowadzenia do końca podjętego działania wykorzystując różne gry logiczne, karciane, zabawy konstrukcyjne, scenki dramowe (zabawa w sklep) prowadzenie doświadczeń i pomiarów.
Obliczenia matematyczne rozwijają dodatkowo umiejętności wypowiadania, czytania i pisania poprzez rozwiązywanie zadań tekstowych. Wykonywanie zadań uczy matematycznej dociekliwości, precyzji, dostrzegania zasad i analogii, ale i ostrożności przed zbyt pochopnym rozwiązywaniem. Chciałabym, aby dzięki tej innowacji uczniowie zauważyli potrzebę nauki matematyki i stwierdzili, że matematyka nie jest trudna i nudna, lecz może być ciekawą przygodą wykorzystując na zajęciach różnorodne metody aktywizujące, eksperymenty, pracę z komputerem.
Motywacja wprowadzenia innowacji:
Inspiracją do napisania innowacji był mój udział w szkoleniu „Innowacja pedagogiczna, eksperymenty i projekty edukacyjne jako nowatorskie rozwiązania w pracy nauczyciela” oraz „Rozwijanie kompetencji kluczowych uczniów zadaniem każdego nauczyciela i kluczem do sukcesu uczniów”. Jako wychowawca klasy trzeciej zauważyłam potrzebę dodatkowych zajęć z edukacji matematycznej. Chciałam w ten sposób utrwalić i udoskonalić zdobyte umiejętności u końca pierwszego etapu kształcenia.
Edukacja zmaga się z poważnymi wyzwaniami. Technologia rozwija się w zawrotnym tempie, dlatego nauka musi uwzględniać zmieniające się potrzeby i możliwości wychowanków, sprzyjać procesom optymalizacji osiągnięć szkolnych i przygotować młodego człowieka do życia w zmieniającej się rzeczywistości. Istnieje potrzeba rozwijania możliwości indywidualnych każdego dziecka. Na etapie edukacji wczesnoszkolnej każdy uczeń potrzebuje wsparcia dla efektywnej realizacji własnego potencjału. Okres pierwszego etapu kształcenia jest okresem szczególnym, gdyż pierwsze lata doświadczeń szkolnych decydują o przyszłych losach dziecka, wyznaczają jego stosunek do nauki, dostarczają elementarnej wiedzy o świecie, kształtują poglądy, rozwijają zainteresowania. Opracowana innowacja stwarza warunki aby przygotować dziecko do życia w świecie postępu, rozwoju nauki i techniki, w świecie nieustannych zmian.
1. Założenia ogólne:
Metody realizacji innowacji zostaną dostosowane do różnych typów uczenia się: kinestetycznego, słuchowego i werbalnego poprzez uwzględnienie różnorodnych form, technik i środków nauczania, takich jak: praca indywidualna, w parach, w grupach oraz zastosowanie technik multimedialnych podczas zajęć. Ponadto często stosowane będą metody aktywizujące, które mają za zadanie stawianie ucznia w takiej sytuacji, aby odczuwał potrzebę podejmowania działań. Takie podejście będzie kształtować oprócz umiejętności przedmiotowych również kompetencje kluczowe takie jak planowanie, organizowanie i ocenianie własnej pracy, twórcze rozwiązywanie problemów, skuteczne komunikowanie się, współpraca w grupie szkolnej.
2. Cele innowacji
Cel główny
Głównym celem innowacji jest podnoszenie umiejętności matematycznych uczniów, ukazanie atrakcyjności matematyki, wskazania jej praktycznego zastosowania w życiu codziennym.
Cele szczegółowe
- ćwiczenie rachunku pamięciowego w zakresie czterech podstawowych działań,
- rozwijanie umiejętności czytania tekstu matematycznego ze zrozumieniem
i analizowania treści zadań,
- rozwijanie umiejętności wykonywania obliczeń w różnych sytuacjach praktycznych,
- kształcenie umiejętności operowania informacją , czyli porównywania,
selekcjonowania, analizowania, interpretowania i przetwarzania informacji podanych w różnej formie,
- wyrabianie samodzielności w rozwiązywaniu różnych rodzajów i typów zadań,
- ćwiczenie sprawności w zakresie posługiwania się własnościami figur
geometrycznych, zamiany jednostek,
- ćwiczenie sprawności w kreśleniu i konstrukcji podstawowych figur geometrycznych,
- kształcenie umiejętności planowania i organizowania własnej pracy, oraz umiejętności pracy w zespole,
- wyrabianie systematyczności i wytrwałości,
- wyrabianie poczucia odpowiedzialności, nie poddawanie się niepowodzeniom
i radzenie sobie z trudnościami,
- ćwiczenia w dokonywaniu pomiarów długości, wagi, obliczeń kalendarzowych i pieniężnych,
- rozwijanie wyobraźni przestrzennej.
3. Metody i formy .
Na zajęciach będą wykorzystywane metody nauczania, które pozwolą na twórcze podchodzenie do problemów i zagadnień matematycznych. Ważną rolę odegrają gry logiczne, które uatrakcyjnią proces uczenia się, zmotywują uczniów i ułatwią zdobywanie wiedzy, a także pobudzą ciekawość poznawczą. Zajęcia będą oparte w szczególności na pracy metodami aktywizującymi tj. burza mózgów, eksperymenty i doświadczenia, praca z komputerem, zabawy w sklep, bank, itp.
Formy pracy stosowane w trakcie realizacji programu to głównie:
- praca w grupach,
- konkursy,
- praca indywidualna,
- projekty,
- konsultacje i wykłady.
4. Tematyka zajęć
Zagadnienia zostały opracowane w oparciu o podstawę programową kształcenia ogólnego dla I etapu edukacyjnego. Są one kontynuacją tematyki w klasie trzeciej, uzupełniają ją i poszerzają.
Przewidziano realizację takich kręgów tematycznych jak:
1. Orientacja przestrzenna:
- określanie położenia przedmiotów w przestrzeni i na płaszczyźnie,
– rozróżnianie lewej i prawej strony swojego ciała i drugiej osoby,
– wyprowadzanie kierunków od siebie i innej osoby widzianej z przodu (także przedstawionej na fotografii czy obrazku),
– dostrzeganie symetrii i rysowanie drugiej połowę figury symetrycznej,
– porównywanie przedmiotów pod względem wyróżnionej cechy i porządkowanie jej w serie malejącej i rosnącej,
– posługiwanie się pojęciami: pion, poziom, skos.
2. Cyfry i liczby – rozumienie liczb i ich własności
- liczenie (w przód i wstecz) od danej liczby po 1, po 2, po 10 oraz w innym podanym zakresie,
– liczenie setkami do 1000,
– rozumie pojęcie liczby w aspekcie głównym, porządkowym i miarowym,
– wyjaśnianie znaczenie cyfr w zapisie liczby,
- wskazywanie jedności, dziesiątki, setki, tysiąca,
– odczytywanie i zapis, za pomocą cyfr i słownie liczby od zera do tysiąca oraz wybrane liczby do miliona (np. 1500, 10 000, 800 000),
– zapis cyframi i odczytywanie wybrane liczby do 1 000 000
– porównywanie liczby w zakresie 10 000 (słownie i z zastosowaniem znaków: <, >, =)
– porządkowanie liczby od najmniejszej do największej i odwrotnie.
3. Doskonalenie umiejętności dodawania i odejmowania w pamięci w zakresie 100, dodawanie i odejmowanie sposobem pisemnym.
4. Doskonalenie tabliczki mnożenia i dzielenie, dostrzeganie przemienności działań.
5. Rozwijanie umiejętności mierzenia długości, utrwalenie pojęć milimetr, centymetr, metr, kilometr, zamiana jednostek miar długości.
6. Rozpoznawanie i nazywanie figur: koło, prostokąt (w tym kwadrat), trójkąt
- mierzenie obwodów różnych figur za pomocą narzędzi pomiarowych, także w kontekstach z życia codziennego.
7. Waga i ważenie. Posługiwanie się pojęciami gram, dekagram, kilogram, tona. Porównywanie ciężaru przedmiotów – lżejszy, cięższy. Posługiwanie się wagą szalkową.
8. Odmierzanie płynów różnymi miarkami, używanie pojęć litr, pół litra, ćwierć litra. Dokonywanie obliczeń.
9. Odczytywanie godzin na zegarze ze wskazówkami oraz elektronicznym (wyświetlającym cyfry w systemie 24-godzinnym) wykonywanie obliczeń dotyczących czasu,
– posługiwanie się jednostkami czasu: doba, godzina, pół godziny, kwadrans, minuta, sekunda,
– wykonywanie obliczeń zegarowych w obrębie godzin i minut,
– obliczanie upływu czasu z użyciem jednostek: pół godziny, kwadrans,
– posługiwanie się stoperem, aplikacjami telefonu, tabletu, komputera.
10. Mierzenie i odczytywanie temperatury za pomocą termometru, obliczanie różnic temperatur.
11. Wykonywanie obliczeń kalendarzowych, zapisywanie dat z użyciem znaków rzymski, arabskich, słownie. Zaznaczanie daty w kalendarzu, porządkowanie dat kolejności chronologicznej.
12. Wykonywanie obliczeń pieniężnych, posługiwanie się nimi, obliczanie kosztów zakupu na podstawie ilości i ceny towarów. Utrwalenie pojęć reszta, dług.
13. Zadania z pułapką – rozwiązywanie zadań z nadmiarem i niedoborem danych potrzebnych dzieciom do rozwiązywania zadań.
14. Odczytywanie informacji:
- analizowanie i rozwiązywanie zadań matematycznych wyrażonych w konkretnych sytuacjach, na rysunkach, diagramach, tabelkach lub w słownie podanej treści,
– dostrzeganie problemu matematycznego oraz tworzenie własnej strategii jego rozwiązania, odpowiednią do warunków zadania,
– rozwiązywanie zadań tekstowych na porównywanie różnicowe,
– stosowanie w ćwiczeniach praktycznych porównywanie ilorazowe,
- rozwiązywanie zadań złożonych w kilku etapach,
– układanie zadań tekstowych do podanych sytuacji, rysunków i formuł działań.
15. Tworzenie łamigłówek matematycznych wykorzystując w tym procesie własną aktywność artystyczną, techniczną, konstrukcyjną:
– warcaby i szachy oraz inne gry planszowe lub logiczne pomocą w rozwijaniu umiejętności myślenia strategicznego, logicznego, rozumienia zasad,
– przekształcanie gier, tworząc własne strategie i zasady organizacyjne,
– wykorzystywanie nabytych umiejętności do rozwiązywania problemów, działań twórczych i eksploracji świata, dbając o własny rozwój i tworząc indywidualne strategie uczenia się.
16. Realizowanie wybranych działań za pomocą prostych aplikacji komputerowych.
Liczba godzin poszczególnych kręgów tematycznych będzie dostosowywana do potrzeb grupy.
5. Spodziewane efekty
Dla szkoły:
- wzbogacenie oferty edukacyjnej szkoły,
- budowanie pozytywnego wizerunku szkoły wśród dzieci i rodziców, jako placówki dbającej o rozwijanie zainteresowań uczniów,
- podniesienie wyników nauczania w zakresie matematyki,
- podniesienie jakości pracy szkoły.
Dla uczniów:
- lepsze przygotowanie do sprawdzianu kompetencji po klasie trzeciej i nauki na dalszym etapie kształcenia,
- zwiększenie motywacji do udziału w różnych konkursach,
- zwiększenie szans na osiągnięcie wysokich wyników,
- uczenie się przez zabawę.
Dla nauczyciela:
- wzbogacanie warsztatu pracy,
- zdobywanie doświadczenia zawodowego.
6. Ewaluacja
Ewaluację innowacji przeprowadzi nauczycielka realizująca program na zakończenie roku szkolnego 2019/2020.
Narzędziem ewaluacji będzie:
- ankieta ewaluacyjna dla uczniów,
- rozmowy indywidualne i grupowe z uczniami,
- rozmowy z rodzicami.
Wszystkie wyniki i uwagi zostaną opracowane w sprawozdaniu oraz udostępnione Dyrektorowi Szkoły , a także przedstawione Radzie Pedagogicznej na zebraniu podsumowującym pracę szkoły w roku 2019/2020.
